Sport to zdrowie – tak brzmi powszechna, w większości przypadków zgodna z prawdą, opinia. Kontrolowany, bezpieczny wysiłek wpływa na wypracowanie lub poprawienie kondycji fizycznej i psychicznej organizmu. Na przestrzeni wieków powstały liczne zespołowe i indywidualne dyscypliny. W dużej mierze posiadają one swoje określone zasady, zwłaszcza jeśli mamy do czynienia ze sportem zawodowym.
Sportowcy, zarówno profesjonaliści, jak i amatorzy nie startujący w żadnych zawodach, coraz częściej sięgają po różnego typu wsparcie dla swoich wysiłków. Mowa przede wszystkim o suplementach, które stosowane są w celu przyspieszenia regeneracji oraz zwiększenia wydolności organizmu.
Najczęstszym sposobem radzenia sobie z codziennymi objawami bólu
u profesjonalistów i amatorów są przeciwbólowe opioidy i różnego typu leki przeciwzapalne. Niewielu jednak zdaje sobie sprawę, jak długa lista skutków ubocznych towarzyszy ich stosowaniu. Tymczasowa, pozorna poprawa wydolności organizmu poprzez uśmierzenie pojawiającego się bólu, stwarza ryzyko trwałych, dużo poważniejszych uszkodzeń. Dlatego istotnym jest, aby suplementy były rzeczywistym wsparciem. Muszą więc być bezpieczne, zgodne z przepisami antydopingowymi
i najlepiej – naturalnego pochodzenia. Wszystkie te cechy posiada naturalnie występujący w konopi organiczny związek chemiczny – kannabidiol, czyli popularne CBD.
Co badania mówią o CBD?
Według ostatnich badań, opublikowanych w 2020 r., CBD może wspierać sportowców na wiele sposobów.
Przegląd opublikowany w 2020 r. w Sports Medicine przeanalizował przedkliniczne badania na zwierzętach i kliniczne badania CBD wśród ludzi (niekoniecznie związanych ze sportem). Autorzy badań odkryli, że stosowanie CBD może mieć fizjologiczne, biochemiczne i psychologiczne skutki, które sprzyjają uprawianiu różnych sportów.
Jednym z kluczowych ustaleń przeglądu jest to, że CBD pomaga łagodzić stan zapalny związany z uszkodzeniem tkanki oraz ból neuropatyczny wywołany uszkodzeniem lub podrażnieniem nerwów. Może to sygnalizować istotną korzyść dla sportowców wytrzymałościowych. Częste, powtarzające się treningi, również te na długich dystansach, mogą prowadzić do różnego typu stanów zapalnych i podrażnień nerwów obwodowych. Właściwości przeciwzapalne CBD są więc niezwykle cenne i naukowo potwierdzone.
Choć stan zapalny sam w sobie jest reakcją obronną organizmu, wywołaną na skutek pojawienia się bakterii czy wirusa, to może przybrać on niebezpieczną, przewlekłą formę. Równie groźne są choroby autoimmunologiczne, które są skutkiem reakcji zapalnej, powstającej bez przyczyny. CBD łagodzi stany zapalne bez względu na powody ich pojawienia się.
Okazało się również, że CBD może chronić przed uszkodzeniami układu pokarmowego. Wbrew pozorom to również istotne ze „sportowego punktu widzenia”. Sportowcy, którzy regularnie podejmują intensywny wysiłek fizyczny, mogą narażać układ pokarmowy na niedobór tlenu i składników odżywczych. To z kolei negatywnie wpływa na wydajność ćwiczeń i regenerację. Badania przedkliniczne wykazały, że CBD może zmniejszyć uszkodzenia tkanek i przywrócić jelitom prawidłowe wchłanianie składników odżywczych.
Autorzy wspomnianych badań dodatkowo udowodnili, że CBD może wspierać zdrowe odkładanie się wapnia w kościach i przyspieszać proces leczenia złamań. Chore lub uszkodzone kości uniemożliwiają nie tylko uprawianie większości dyscyplin sportowych, ale też sprawne funkcjonowanie na co dzień.
Fizyczny aspekt suplementacji jest potrzebny niemal każdemu, kto postanawia na dłużej związać się z którąś ze sportowych dyscyplin. Niektórzy jednak potrzebują również wsparcia o podłożu psychicznym. Świetna kondycja czasami nie wystarczy. Niektórych sportowców może ograniczyć lub nawet sparaliżować lęk przed zawodami, rywalizacją
i wynikami sportowymi. Może to prowadzić do kłopotów ze snem, osłabienia odżywiania i nadmiernego wydatku energetycznego. Badania wykazały, że CBD może łagodzić niepokój w wielu stresujących sytuacjach i umożliwić lepsze działanie pod presją. Jeszcze większą skuteczność można osiągnąć w połączeniu z interwencjami psychologicznymi, takimi jak terapie poznawczo-behawioralne.
W badaniach opublikowanych w 2020 r. w Pharmacological Research również wzięto pod uwagę korzyści stosowania CBD w sporcie. Autorzy doszli do podobnych wniosków jak wyżej, ale skupili się na nieco innych aspektach.
Szczególną uwagę zwrócono na właściwości neuroprotekcyjne CBD. Oznacza to, że kannabidiol ma wpływ na przeciwdziałanie szkodom, które mogą wystąpić po wstrząsie mózgu wywołanym aktywnością fizyczną. Te pozornie łagodne i tymczasowe urazy mogą prowadzić do niebezpiecznych, długoterminowych powikłań, takich jak uszkodzenie neuronów. Wiąże się z tym ryzyko m.in. pogorszenia pamięci czy nawet zaburzeń osobowości.
Badania przeprowadzone na modelu zwierzęcym udowodniły, że olej CBD pomaga przeciwdziałać uszkodzeniom neuronów w korze przedczołowej mózgu. Poza tym hamuje stres oksydacyjny i zapalenie układu nerwowego, zapewniając dalsze korzyści neuroprotekcyjne. To obiecujące odkrycia, ponieważ obecnie brakuje skutecznych terapii farmakologicznych w leczeniu łagodnego, urazowego uszkodzenia mózgu. Tego typu „kontuzja” najczęściej przydarza się osobom uprawiającym sporty kontaktowe.
Odpowiednio dobrane i dawkowane CBD korzystnie wpływa również na cały, rozbudowany proces regeneracji. Pomaga rozwiązać problemy ze snem, łagodzi ból, również ten powstały po wysiłku, potocznie zwany „zakwasami”. Poza tym przyspiesza rekonwalescencję po ewentualnych kontuzjach. Pozwala to szybciej powracać do uprawianej aktywności, ale też stopniowo zwiększać sportowe wyniki.
Czy CBD uznawany jest za “doping”?
Liczne apele i naciski środowisk sportów profesjonalnych na Światową Organizację Antydopingową poskutkowały. Od 1 stycznia 2019 kannabidiol CBD zawarty w formach takich jak olej CBD czy kapsułki CBD nie znajduje się już na liście substancji dopingowych. W efekcie, swoje zapisy zmieniły również krajowe agencje antydopingowe. CBD stało się łatwo dostępne w wielu krajach, dzięki wprowadzeniu dostępnych bez recepty produktów. Zarówno zawodowi sportowcy, jak i sportowi amatorzy mogą więc sięgać po olejki, kapsułki, herbatki i inne produkty zawierające naturalny ekstrakt konopny.
Oczywiście zawsze warto mieć na uwadze jakość wybranych produktów, stężenie
i dawkowanie (tutaj można umieścić link wewnętrzny do artykułu na ten temat). Poza tym należy pamiętać, że kannabinoid THC ze względu na swoje psychoaktywne działanie, nadal jest substancją zakazaną, a często, choć w śladowych ilościach, występuje w olejkach full spectrum. Nawet ta śladowa ilość może zostać wykryta
w wyniku precyzyjnych testów antydopingowych. Wówczas tłumaczenie, że pochodzi
z legalnego, korzystnego dla zdrowia produktu, może nie być wystarczające. Samo CBD jest jednak w pełni legalne i jego stosowanie nie wiąże się już z żadnym ryzykiem.
Materiały źródłowe:
https://sportsmedicine-open.springeropen.com/articles/10.1186/s40798-020-00251-0
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1043661819326143